Gió lạnh rì rào, đèn nơi cung đình đong đưa.
Trời vừa chập tối, hoàng thành đã đóng cửa, tính ra là vào giờ Hợi, tức khoảng chín giờ, thời gian coi như dư dả.
Hứa Bất Lệnh tiến cung chỉ xem như đi ngang qua, cũng không có ý định nói chuyện lâu cùng thái hậu, ăn một bữa cơm liền rời đi, nói không chừng còn có thời gian đến tiên trai chi đãi xem mua son phấn.
Cũng không phải Hứa Bất Lệnh mua cho mình dùng, chẳng qua xế chiều hôm nay hắn cảm thấy Lục phu nhân không ổn, bằng vào tay nghề của Lục phu nhân không thể có chuyện làm ra một cái áo khoác khó coi như vậy cho hắn mặc, hơn nữa còn lấy ra đúng vào trước lúc hắn muốn vào cung gặp thái hậu.
Mặc dù không rõ nguyên do, có điều bằng vào kinh nghiệm của Hứa Bất Lệnh, hắn đoán được về sau vài ngày, Lục phu nhân sẽ lại u u oán oán, không biểu lộ tâm ý sợ là khó lòng thoát thân.
Suy nghĩ lung tung một lúc, Hứa Bất Lệnh xuống ngựa bên ngoài hoàng thành, bên ngoài hoàng thành đã có cung nữ chờ, đặt một bộ liễn bên cạnh.
Hứa Bất Lệnh mang ngựa giao cho môn vệ, bước vào trong cung...
…
Hoàng thành chiếm một phần năm diện tích Trường An, nội quan, cung nữ, tần phi, hộ vệ các loại, tổng cộng chỉ sợ có gần vạn người. Thái hậu đương nhiên không thể ở trong Tống Ký hậu cung, Trường Nhạc cung ở phía đông hoàng thành, là một tòa kiến trúc kiểu dãy cung điện đơn độc, xưng là Đông cung.
Trưởng Nhạc cung chiếm diện tích rất lớn, nhưng bởi vì thái hậu không có tử nữ, nhiều lúc dẫn đến cảnh trống vắng không người.
Nếu mang đi so sánh với hành lang cung điện to lớn, chỉ một cái bộ liễn có hai ba cung nữ, nhìn từ xa họ thật nhỏ bé, chỉ thấy như một chấm nhỏ di động chậm chạp.
Hoàng thành kiến trúc cao nhất là Thái Hoa kim điện, mà trên đỉnh mái cong phía trên kim điện, một lão thái giám với vóc người gầy gò, hai tay khép hờ giấu trong tay áo, híp nửa đôi mắt, đứng yên không nhúc nhích như một bức điêu khắc phía trên kim điện nóc nhà hệt như con thụy thú bên cạnh.
Sau khi nhìn thấy bộ liễn tiến vào Vĩnh Lạc cung, lão thái giám thân mang áo bào đỏ vô thanh vô tức biến mất nơi đỉnh kim điện, sau một lúc không lâu, đi tới bên ngoài thiên tử Ngự thư phòng, khom người trước bóng người hắt ra từ ô cửa:
- Thánh thượng, Túc vương thế tử đến Vĩnh Lạc cung.
Bên trong Ngự Thư phòng ánh sáng tương đối lờ mờ, chỉ có một chiếc thanh đăng trên ngự bàn trước mặt, dưới bức họa nữ tử nơi vách tường có đốt ba nén nhang.
Tống Ký thân mang thường phục ngồi trước ngự án, nhìn bản thảo thơ trong tay, hai tròng mắt mang theo mấy phần ôn nhu, tựa như đang nhớ lại quá khứ.
Nghe tiếng Giả công công, Tống Ký lấy lại tinh thần, buông bản thảo thơ xuống, bình thản nói:
- Tới thì tới, mẫu hậu chưa từng chấp chưởng Tiêu gia, đối với chuyện triều chính cũng chẳng hiểu mấy, có lẽ chỉ là ở trong cung lâu rồi, muốn tìm người trò chuyện...
Giả công công chậm rãi gật đầu, do dự một chút, nói khẽ:
- Hiền phi cùng Thục phi, cũng ở lại trong cung đã lâu...
Đây là thiện ý nhắc nhở thôi.
Trước đây ít năm hoàng hậu lâm bệnh mà qua đời, Tống Ký chưa lên ngôi, mặc dù có hai vị hoàng tử, nhưng mẫu phi xuất sinh thì xem như thứ tử. Hiền phi cùng Thục phi xuất thân vọng tộc, sinh ra dòng dõi lập tức có thể thuận lý thành chương sắc phong thái tử, xem như cho triều thần một viên thuốc an thần, để cho cả triều văn võ tránh khỏi cảnh giương mắt nhìn không biết ngày sau nên phụ tá ai.
Chỉ tiếc, Tống Ký trong Ngự Thư phòng cũng không có phân nhiệm vụ Giả công công thông báo hai vị phi tần đang đợi thị tẩm, sau khi trầm mặc trong chốc lát, bỗng nhiên truyền ra một âm thanh khẽ khàng:
- Thập niên sinh tử lưỡng mang mang, bất tư lượng, tự nan vong. Thiên lí cô phần, vô xử thoại thê lương. Túng sử tương phùng ứng bất thức, trần mãn diện, tấn như sương…Dạ lai u mộng hốt hoàn hương, tiểu hiên song, chính sơ trang. Tương cố vô ngôn, duy hữu lệ thiên hành…(1)
Giọng Tống Ký ban đầu trầm ổn nặng nề, hiện tại lại có thêm vài phần rung động, ngâm đến cuối cùng đã nghe không rõ thanh âm, chỉ còn lại có một tiếng thở dài yếu ớt.
Giả công công hơi híp mắt lại, đã bao năm bên cạnh thiên tử, tất nhiên là biết được Tống Ký đang nhìn về quá khứ, trầm mặc chốc lát, khom người thở dài:
- Thánh thượng, bài thơ này, có thể nói là thế gian độc hữu.
- Đúng vậy...
Ngự Thư phòng bên trong, sắc mặt Tống Ký bình tĩnh nhìn bức tranh trên tường kia, ngón tay gõ nhẹ mặt bàn, trầm mặc thật lâu, mới tiếp tục nói:
- Nàng trước kia yêu thích thơ từ, chỉ tiếc độ am hiểu văn thơ của Trẫm hết sức bình thường, thơ ca với trẫm khác nào đàn gảy tai trâu...
Giả công công lắc đầu:
- Thánh thượng không nên nói vậy, lão nô lần lượt hầu hạ ba vị quân vương, tuy có một số thứ của lão nô, sau ngần ấy năm cũng dần phai nhạt, nhưng... Đúng là, tài nghệ văn thơ bực này có thể xem như viễn siêu hậu thế, nhưng trong câu chữ lại ẩn chứa nhiều hơn một phần xuân đau thu buồn, có chút thiếu phóng khoáng, không giống nguyên tắc của một đại trượng phu...
Lời ấy, cũng coi là thuyết phục Tống Ký không muốn rơi vào tang thê thống khổ u sầu, thân là đế vương, vốn là người cô đơn, há có thể lưu luyến tình yêu hồng trần.
Có điều trong Ngự Thư phòng trầm mặc chỉ chốc lát, lại vang lên tiếng Tống Ký:
- Túy lí thiêu đăng khán kiếm, mộng hồi xuy giác liên doanh. Bát bách lí phân huy hạ chích, ngũ thập huyền phiên tắc ngoại thanh, sa trường thu điểm binh. . . . . . . Mã tác Đích Lư phi khoái, cung như phích lịch huyền kinh. Liễu khước quân vương thiên hạ sự, doanh đắc sinh tiền thân hậu danh. Khả liên bạch phát sinh!...(2) Còn bài này, có đủ phóng khoáng chưa?
Giả công công sững sờ, đứng bên dưới cửa suy tư hồi lâu:
- Đích Lư hẳn là tên ngựa, chưa nghe qua có giống ngựa tốt này... Hai bài thơ này, đều là một người viết?
- Từ trong bản thảo thơ đọc ra, tiếc là đều khuyết danh... Vỏn vẹn hai bài thơ này, nghe qua liền phải dùng bốn chữ 'Tài hoa hơn người' mà khen tặng, chẳng lẽ lại tại thời thế của Trẫm, trong thành Trường An còn có kẻ tri thức 'Minh châu mông trần'?
Tống Ký sau khi kế vị cực kỳ xem trọng chúng dân bần hàn, bằng không thì cũng sẽ không để đại nho tổ chức thi hội còn bản thân tự mình đánh giá thơ từ, ở thành Trường An kẻ muốn nổi danh đã khó, kẻ không có bản lĩnh muốn tìm cơ hội nổi danh còn khó hơn.
Giả công công hồi tưởng một chút:
- Trung tâm thành Trường An mấy chục vạn hộ dân, người từ năm sông bốn bể vào kinh thành cầu công danh càng là nhiều vô số kể. Cái người đã giao bản thảo thơ này, giữa phố phường lại không một tin đồn về hắn, có lẽ cũng là một kẻ cầu danh khí, chờ thánh thượng mở miệng vàng ngọc cho người tìm hắn... Cao nhân ẩn sĩ phần lớn đều là dạng kiêu ngạo thế này, nếu tự mình tìm đến cửa chẳng khác nào tự hạ thấp thân phận, còn nếu là người có bản lĩnh thật sự, hơn nửa trong số đó đều cần tới nhà gọi cửa trên ba vượt bốn lần, nếu không sao có thể gọi là cao nhân...
Tống Ký cười khẽ một tiếng, lạnh nhạt nói:
- Danh sĩ tài năng, Trẫm há lại để ý chuyện hạ thấp thân phận, chẳng qua chỉ sợ người này chỉ có thi tài, lại chẳng có chút kiến thức văn học thực thụ, sẽ làm Trẫm không vui trong lòng.
Giả công công chậm rãi lắc đầu:
- Điển cố thiên kim mãi mã cốt(3) sớm đã có từ lâu, thánh thượng thành tâm mời người học rộng, tự nhiên sẽ có kẻ mang chí khí mà tới.
Tống Ký nhìn quanh chốc lát, đối với đề nghị này vậy mà lại có chút khen ngợi, mở miệng nói:
Được, ngày mai sau khi triều hội giải tán, chuẩn bị một buổi yến hội, mở tiệc chiêu đãi quần thần, nói là vì Trẫm có được một lương tài long nhan cảm thấy cực kỳ vui mừng, gặp lại lão Tề thất phu kia, hắn ngày mai hẳn sẽ mắng Trẫm mê muội mất cả ý chí, vì ba bài thơ không nên làm to chuyện như vậy, dễ làm thanh danh hạ thấp...
Giả công công khom người cúi đầu:
- Vâng! ... Có ba bài thơ?
- Khô đằng lão thụ hôn nha, tiểu kiều lưu thủy nhân gia, cổ đạo tây phong sấu mã. Tịch dương tây hạ, đoạn tràng nhân tại thiên nhai.(4)
- Ừm... Mấy bài thơ này, vậy mà mang đến cảm xúc 'âu sầu thất bại' lột tả phát huy vô cùng tinh tế, nếu thật là do một người viết, quả thực tài hoa hơn người, có điều tuổi tác khả năng hơi lớn...
- Khương Tử Nha phong thái đạo mạo còn có thể lưu danh sử sách, tuổi tác không là vấn đề, chỉ sợ hắn không có bản lĩnh thật sự...
…
Chú thích:
1. Đây là một đoạn trích trong bài thơ "Giang thành tử - Ất Mão chính nguyệt nhị thập nhật dạ ký mộng" của nhà thơ Tô Thức thời Bắc Tống, Liêu của Trung Quốc, viết về người vợ đầu Vương Phất mất năm 27 tuổi của ông. Theo lời kể, năm 40 tuổi, lúc đang làm quan ở Sơn Đông, Tô Thức nằm mơ thấy người vợ đã khuất, sau khi tỉnh dậy làm bài này để tế bà. Bài thơ còn ba câu cuối:
"Liệu đắc niên niên trường đoạn xứ
Minh nguyệt dạ
Đoản tùng cương."
2. Đoạn thơ là bài "Phá trận tử" của nhà thơ Tân Khí Tật, hiệu là Giá Hiên Cư Sĩ, là quan thời Nam Tống.
3. "Thiên kim mãi mã cốt" đặt ngàn vàng trên cán cân với xương ngựa, ý đồ tôn giá trị của một thứ lên cao, cụ thể trong chương truyện là người có học thức – học giả - kẻ tri thức.
4. Đoạn thơ là bài "Thiên tịnh sa – Thu tứ" của nhà thơ Mã Trí Viễn thời Nguyên, là một trong "Nguyên khúc tứ đại gia", cùng với Quan Hán Khanh, Bạch Phát, Trịnh Quang Tổ. Tác phẩm của ông biến hóa đa dạng khôn lường, nên được người đời tôn là Mã thần tiên.